اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
اختلال اضطراب اجتماعی یک نوع رایج از اختلال اضطراب است. افرادی که این اختلال را دارند، در موقعیت‌هایی که دیگران ممکن است آن‌ها را نگاه کنند، ارزیابی کنند، یا قضاوت کنند، احساس ترس یا اضطراب می‌کنند. برای مثال، وقتی در جمع صحبت می‌کنند، با افراد جدید آشنا می‌شوند، در یک مصاحبه شغلی هستند، به یک سوال در کلاس پاسخ می‌دهند، یا حتی وقتی با یک فروشنده در فروشگاه صحبت می‌کنند. انجام کارهای روزمره مثل خوردن یا نوشیدن جلوی دیگران یا استفاده از دستشویی عمومی هم ممکن است باعث اضطراب شود، چون نگران قضاوت شدن یا خجالت کشیدن هستند.
چرا اضطراب اجتماعی باعث مشکل می‌شود؟
ترسی که افراد با این اختلال در موقعیت‌های اجتماعی دارند، آنقدر شدید است که فکر می‌کنند نمی‌توانند آن را کنترل کنند. بعضی افراد به خاطر این ترس نمی‌توانند سر کار بروند، به مدرسه بروند، یا کارهای روزمره‌شان را انجام دهند. بعضی دیگر این کارها را انجام می‌دهند، اما با اضطراب یا ترس زیادی روبرو هستند. این افراد ممکن است هفته‌ها قبل از اینکه وارد یک موقعیت اجتماعی شوند، نگران باشند. گاهی حتی از جاها یا اتفاق‌هایی که باعث نگرانی می‌شود دوری می‌کنند.
نشانه‌های اضطراب اجتماعی چیست؟
- احساس گرگرفتگی، عرق کردن، یا لرزیدن.
- ضربان قلب سریع.
- حس می‌کنند ذهنشان خالی شده یا حالت تهوع دارند.
- بدنشان سفت است یا با صدای خیلی آرام صحبت می‌کنند.
- به سختی می‌توانند با دیگران ارتباط چشمی برقرار کنند یا در موقعیت‌های اجتماعی صحبت کنند، حتی اگر بخواهند.
- بیش از اندازه خود را آنالیز می کنند یا ترس دارند که دیگران آن‌ها را قضاوت کنند.
- از جاهایی که مردم هستند دوری می‌کنند.
چه چیزی باعث اضطراب اجتماعی می‌شود؟ علت و ریشه اضطراب اجتماعی چیست؟
خطر ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است در خانواده‌ها وجود داشته باشد، اما کسی نمی داند چرا برخی اعضای خانواده این اختلال را دارند و برخی دیگر ندارند. پژوهشگران متوجه شده‌اند که بخش‌های مختلف مغز در ترس و اضطراب دخیل هستند و ژنتیک روی نحوه عملکرد این بخش‌ها تأثیر می‌گذارد. با مطالعه مغز و بدن افراد مبتلا به این اختلال، پژوهشگران ممکن است درمان‌های بهتری ایجاد کنند. علاوه بر این، پژوهشگران در حال بررسی نقش عوامل استرس‌زا و محیطی در این اختلال هستند.
چگونه اختلال اضطراب اجتماعی درمان می‌شود؟
اگر فکر می‌کنید که نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی دارید، با یک پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است تاریخچه شما را بررسی کند و معاینه فیزیکی انجام دهد تا مطمئن شود مشکلی دیگر دلیل علائم شما نیست. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص سلامت روان مانند روان‌پزشک، روان‌شناس یا مددکار اجتماعی ارجاع دهد. اولین قدم برای درمان درست، تشخیص این اختلال است که معمولاً توسط متخصص سلامت روان انجام می‌شود.
درمان اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی معمولاً با روان‌درمانی (که گاهی «درمان صحبت کردن» نامیده می‌شود)، دارو یا هر دو درمان می‌شود. با پزشک خود درباره بهترین گزینه درمانی برای خود صحبت کنید.
روان‌درمانی
درمان شناختی-رفتاری (CBT) که یک نوع روان‌درمانی است، معمولاً برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی استفاده می‌شود. CBT به شما روش‌های جدیدی برای فکر کردن، رفتار کردن و واکنش نشان دادن به موقعیت‌ها یاد می‌دهد تا احساس اضطراب و ترس کمتری داشته باشید. همچنین، CBT می‌تواند به شما کمک کند مهارت‌های اجتماعی را یاد بگیرید و تمرین کنید که این امر برای درمان اضطراب اجتماعی بسیار مهم است.
یکی از روش‌های CBT به نام «درمان با مواجهه» به شما کمک می‌کند تا ترس های پشت اختلال اضطراب را با پیشرفت‌های تدریجی روبرو شوید و در فعالیت‌هایی که از آن‌ها دوری می‌کردید شرکت کنید. این روش گاهی همراه با تمرین‌های آرام‌سازی استفاده می‌شود. همچنین، CBT گروهی می‌تواند فواید ویژه‌ای برای درمان اضطراب اجتماعی داشته باشد.
گزینه درمانی دیگر برای اضطراب اجتماعی، «درمان پذیرش و تعهد» (ACT) است. ACT به شکل متفاوتی از CBT با افکار منفی برخورد می‌کند و از استراتژی‌هایی مانند تمرکز حواس و تعیین اهداف برای کاهش ناراحتی و اضطراب استفاده می‌کند. اگرچه ACT از CBT جدیدتر است و داده‌های کمتری درباره اثربخشی آن در دسترس است، اما می‌تواند برای افراد مختلف مناسب باشد. با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید تا بفهمید کدام روش برای شما مناسب‌تر است.
دارو
پزشکان ممکن است برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی دارو تجویز کنند. انواع مختلفی از داروها می‌توانند مؤثر باشند، از جمله:
- داروهای ضدافسردگی مثل SSRIها و SNRIها
- بتابلوکرها
- داروهای ضداضطراب مثل بنزودیازپین‌ها
داروهای ضدافسردگی معمولاً برای درمان افسردگی استفاده می‌شوند، اما می‌توانند علائم اضطراب اجتماعی را نیز بهبود دهند. این داروها ممکن است چند هفته طول بکشد تا اثر کنند. عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع یا مشکل در خواب ممکن است رخ دهد، اما معمولاً شدید نیستند و با افزایش تدریجی دوز کاهش می‌یابند. در مورد هرگونه عوارض جانبی با پزشک خود صحبت کنید.
بتابلوکرها می‌توانند علائم فیزیکی اختلال اضطراب اجتماعی مثل ضربان قلب سریع، عرق کردن و لرزش را کنترل کنند. این داروها معمولاً برای اضطراب عملکردی انتخاب می‌شوند.
بنزودیازپین‌ها، که داروهای آرام‌بخش ضداضطراب هستند، بلافاصله شروع به کاهش احساسات اضطرابی می‌کنند. این داروها در کاهش سریع اضطراب مؤثر هستند، اما ممکن است افراد به آن‌ها عادت کنند و به دوزهای بیشتری نیاز داشته باشند. به همین دلیل، پزشکان معمولاً این داروها را برای مدت کوتاه تجویز می‌کنند.
درمان ترکیبی
روان‌درمانی و دارو ممکن است مدتی زمان ببرد تا اثر کنند. بسیاری از افراد چند نوع دارو را امتحان می‌کنند تا بهترین را برای خود پیدا کنند. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین دارو، دوز و مدت درمان را پیدا کنید. معمولاً ترکیب دارو و CBT یا دیگر روان‌درمانی‌ها بهترین نتیجه را برای افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی دارد.
