تشویق مهربانی در کودکان مسئولیت مهمی برای تمام والدین است. رفتارهای مهربان و دلسوزانه در اوایل زندگی ظاهر میشود و در طول عمر ادامه مییابد. نمونههایی از رفتار دلسوزانه را در زیر می بینید:
- گریه همدردی در میان گروهی از نوزادان
- یک کودک نوپا که عروسک بچه را آرام میکند
- یک کودک نوپا که لگوها را با کودک دیگری به اشتراک میگذارد
- یک کودک پیشدبستانی که بانداژ یا چسب زخم برای همکلاسی آسیبدیده میآورد
- یک کودک پیشدبستانی که خواهر یا برادرش را وقتی گریه می کند در آغوش میگیرد و آرام میکند
- کودکان مدرسهای که مواد غذایی برای خیریه ها جمع می کنند
- یک نوجوان که داوطلبانه برف را برای همسایه سالخورده جارو میکند
- نوجوانانی که در یک جلسه اجتماعی علیه ظلم به حیوانات و حیوان آزاری صحبت میکنند
شما میتوانید به کودکان کمک کنید تا نسبت به دیگران مهربانی نشان دهند و احساسات مثبت ناشی از رفتارهای مهربان و دلسوزانه را تجربه کنند.
نشان دادن الگوی خوب
کودکان به طور مداوم از کلمات و اعمال بزرگسالان اطراف خود یاد میگیرند. انساندوست بزرگ، آلبرت شوایتزر، پیشنهاد میکند که بزرگسالان باید کودکان را به سه روش مهم آموزش دهند:
- اول با الگو بودن.
- دوم با الگو بودن.
- سوم با الگو بودن.
حتی با برنامه شلوغ خود، میتوانید کودکان را در اعمال مهربانی مشارکت دهید. با کمک به یک همسایه سالخورده، بردن یک سگ ولگرد به پناهگاه یا دادن مواد غذایی کنسرو شده به خیریه ، میتوانید شان دهید به دیگران اهمیت می دهید. شما میتوانید با توضیح دادن به کودکان دربارهٔ اینکه چرا می خواهید آنها در کارهای خیر شرکت کنند، مهربانی را تقویت کنید. تحقیقات نشان میدهد که کودکان بیشتر احتمال دارد خواستههای بزرگسالان را بپذیرند وقتی که توضیحی منطقی و قابل فهم بشنوند.
ابراز قدردانی
قدردانی کردن از رفتارهای مهربان و دلسوزانه راه دیگری برای نشان دادن الگوی خوب برای کودکان است. وقتی از کار خوب دیگران قدر دانی می کنیم به کودکان کمک میکند تا احساسات مثبت ناشی از مهربانی با دیگران را تجربه کنند. با تقویت رفتارهای مهربان کودکان، شما به آنها کمک میکنید تا بفهمند که مهربانی آنها تأثیر مثبت دارد.
کودکان نیاز دارند بدانند که بزرگسالان برای آنها و دیگران اهمیت قائل هستند. کودکانی که احترام و قدردانی بزرگسالان را می بینند، بیشتر احتمال دارد نسبت به دیگران دلسوز باشند و تأثیر مثبت مهربانی خود را تشخیص دهند.
بنیادهای مهربانی در سالهای اولیه کودکی (از تولد تا 5 سالگی)
اعتماد
کیفیت مراقبتی که شما به نوزادان ارائه میدهید، میتواند تأثیر زیادی بر رشد آنها در سال های بعد داشته باشد. اگر نوزادان یاد بگیرند که بزرگسالان اطرافشان مهربان و قابل اعتماد هستند، آنها یاد خواهند گرفت که به جهان و خودشان اعتماد کنند. وقتی شما به نیازهای نوزادان به شیوه ای حساسانه پاسخ دهید، آنها احساس ارزشمندی و اهمیت خواهند کرد.
ثبات
اگر انتظارات ثابتی از کودکان بیان کنید، آنها دیدگاههای قابل پیش بینی از جهان در خودشان رشد خواهند داد. هنگام راهنمایی کودکان کوچک، باید با دستورالعملها و توضیحات خود را واضح بیان کنید و در آن ها ثبات داشته باشید. نباید هر روز آن ها را با دستورالعمل جدیدی مواجه کنید.
تربیت و راهنمایی مثبت (Positive Guidance)
کودکان وقتی احساس مراقبت از خود دارند، یاد میگیرند که نسبت به دیگران نیز اهمیت قائل شوند. تحقیقات نشان داده است که تنبیه بدنی میتواند رشد روابط مثبت بین کودکان و بزرگسالان را مختل کند.
ایجاد پل بین کودکان و دیگران (سنین 6 تا 12 سال)
تشویق کودکان به فکر کردن دربارهٔ دیگران
شما میتوانید به کودکان مدرسهای کمک کنید تا نیازهای دیگران و پیامدهای رفتار خود را برای دیگران در نظر بگیرند.
ایجاد فرصتها و ابراز قدردانی
در دوران مدرسه، شما میتوانید مسئولیت بیشتری برای کمک کردن و مهربانی کردن به دیگران به کودکان بدهید. با ایجاد فرصتها برای کمک کردن، همچنین میتوانید فرصتی به دست آورید تا از آن ها تشکر و قدردانی کنید و به آن ها بیاموزید کار آن ها ارزشمند است.
نقاط عطف توسعه مهربانی (از 8 ماه تا 12 سال)
تحقیقات فراوانی درباره تقویت رفتار مهربانی در کودکان انجام شده است. اگرچه تفاوتهایی در نحوه و فراوانی رفتار مهربانانه کودکان وجود دارد، تقریباً همه کودکان از یک توالی مشخص برای توسعه رفتارهای مهربان و دلسوزانه عبور میکنند. به عنوان مثال، برخی از کودکان ممکن است هنگام آسیب دیدن گربه توسط خودرو، بیشتر از دیگران گریه کنند، اما تقریباً همه کودکان این وضعیت را به عنوان یک موقعیت بسیار غمانگیز شناسایی میکنند.
| سن | ویژگیها | مثال |
|---|---|---|
| 8 تا 18 ماه | کودک میتواند درک کند که رفتار خود میتواند دیگری را خوشحال یا ناراحت کند. | "اگر من یک چهره خندهدار برای بچه کوچک درست کنم، او لبخند می زند و می خندد." |
| کودک میتواند دستورالعملهای بزرگسالان برای رفتار مهربانانه را زمانی که کلمات با اعمال ترکیب میشوند درک کند. | بزرگسال دستور میدهد: "مواظب بچه باش" و به آرامی گونه و گردن نوزاد را نوازش می کند. کودک میتواند رفتار بزرگسال را درک و تقلید کند. | |
| 2 تا 3 سال | کودک شروع به نشان دادن رفتار همدلانه می کند. | کودک ممکن است به طور خودجوش یک دوستش را که گریه می کند آرام کند. |
| کودک بیشتر با درخواستهای بزرگسالان، به ویژه درخواستهای بزرگسالان برای رفتار اجتماعی مسئولانه، همکاری می کند. | کودک با میل بیشتری نوبت را رعایت می کند، میگوید: "لطفاً" و "متشکرم"، و در خانه و کلاس کمک میکند. | |
| 4 تا 6 سال | کودک شروع به شناسایی مفهوم انصاف میکند. | "تکه کیک او بزرگتر از مال من است!" |
| کودک شروع به درک این موضوع میکند که رفتار خودخواهانه ممکن است اشتباه باشد. | "اگر من تمام خمیر بازی را استفاده کنم، هیچ کس دیگری نمی تواند با آن بازی کند." | |
| کودک در انواع بیشتری از رفتار همدلانه شرکت میکند. | کودک میتواند به اشتراک بگذارد، آرام کند، محافظت کند و تشویق کند. | |
| کودک می تواند از قبل برنامهریزی کند تا کار خوبی برای دیگری انجام دهد. | "وقتی این لباس ای زمستانی خیلی کوچک شوند، میتوانم آنها را به کسی بدهم که لباس زمستانی کافی ندارد." | |
| 6 تا 12 سال | کودک میتواند از دیدگاه دیگری به قضیه نگاه کند و ممکن است دلایل احساسات و اعمال دیگری را شناسایی کند. | "علی امسال تازه آمده است مدرسه. من دارم فکر می کنم آیا او احساس تنهایی میکند چون هنوز دوستان جدیدی ندارد؟" |
| کودک میتواند درست و نادرست را درک کند و دربارهٔ آنچه ممکن است بعد از انجام کاری اشتباه اتفاق بیفتد فکر کند. | "تقلب کردن در بازی اشتباه است." "اگر من جیر بدهم و بازی را ببرم، ممکن است احساس گناه کنم." | |
| با کمک بزرگسال، کودک میتواند پیامدهای رفتار خود را برای دیگری شناسایی کند. | "اگر من دوستم را به مهمانی ام دعوت نکنم، او ممکن است احساس کند کسی به او اهمیت نمی دهد." | |
| رفتار مهربانی درون کودک شروع به رشد می کند. کودک میتواند بدون تشویق و تحریک از سوی بزرگسالان در رفتار مهربانی شرکت کند. | کودک ممکن است سعی کند یک عمل "غلط" را درست کند، کودک بدون مداخله بزرگسال احساس گناه می کند، کودک ممکن است به یک رفتار نادرست اعتراف کند، کودک ممکن است بدون اینکه از او بخواهیم عذرخواهی کند. |
تمرین همدلی
همدلی به عنوان توانایی همانند سازی به صورت ذهنی با یک شخص یا چیز و بنابراین درک احساسات یا فکر او تعریف شده است. شما میتوانید رفتار همدلانه را تمرین کنید و کودکان مدرسهای را تشویق کنید که همین کار را انجام دهند. شما میتوانید به آنها نشان دهید که چگونه همدلی میتواند به حل مشکلات روزمره کمک کند.
به بلایای طبیعی دهه گذشته فکر کنید. جوامع زیادی به دلیل سیلاب ها یا آتش سوزی ها ویران شدهاند و به خاطر کمک های سخاوتمندانه گروهها و افراد همدل دوباره ساخته شدهاند. هنگامی که این تراژدی ها رخ میدهد، با کودکان دربارهٔ نیازهای آسیب دیدگان صحبت کنید و راههای مختلف کمک را مورد بحث قرار دهید. به کودکان بگویید که هر مقدار کم، از اهدا کردن یک لباس تا یک کمک مالی بزرگ، به افراد نیازمند کمک میکند.
علاوه بر این، میتوانید به کودکان یادآوری کنید که هر روز با نیازهای دیگران مواجه خواهند شد و با کمک به دیگران، احساسات مثبت ناشی از اعمال مهربانی را تجربه خواهند کرد. به عنوان مثال، چند بار بازدیدکنندگان از شهرهای دیگر توقف کرده و از شما راهنمایی می خواهند؟ هنگامی که شما و کودکان به مسافران کمک می کنید تا آنچه را که به دنبالش هستند پیدا کنند، احساسات منفی ناشی از گم شدن و غربت را کاهش می دهید. میتوانید با کودکان دربارهٔ اینکه غربت و گم گشتگی چه احساسی دارد و اینکه کمک به کسی برای پیدا کردن آنچه به دنبالش است چه احساسی دارد صحبت کنید.
همدلی همچنین شامل ارتباط با احساسات و نیازهای چیزهایی غیر از انسانها، مانند حیوانات و محیط زیست است. وقتی در بزرگراهها رانندگی میکنید، کیسههای زباله رنگارنگی را که اغلب در کنار جاده قرار دارند نشان دهید. با کودکان دربارهٔ اهمیت حفظ محیط زیست برای انسانها و حیوانات صحبت کنید. کودکان را تشویق کنید تا در تلاشهای سازمانیافته جمعآوری زباله شرکت کنند و در خانه و مدرسه بازیافت را تمرین کنند.
خلاصه
کودکان با ظرفیت عمل مهربانانه نسبت به دیگران متولد می شوند. از بدو تولد، رفتار کودکان نشان دهندهٔ توانایی آنها برای پاسخ دادن با مهربانی و دلسوزی است. با این حال، بزرگسالان نقش مهمی در اینکه آیا کودکان همچنان به شیوههای مهربانانه و دلسوزانه عمل کنند یا نه ایفا می کنند. اگر شما گرم و حمایتگر باشید و استانداردهای معقولی از رفتار تعیین کرده و آنها را به طور مداوم اجرا کنید، احتمال بیشتری وجود دارد که رفتار مهربانانه و دلسوزانه را در کودکان تشویق کنید. همچنین با تشویق کودکان به مهربانی، فرصتهایی برای صحبت دربارهٔ پیامدهای رفتار آنها برای دیگران و بیان قدردانی از مهربانی آنها خواهید یافت.
پیشنهادات زیر راههایی هستند که شما میتوانید برای پرورش کودکان مهربان و دلسوز از آن ها استفاده کنید:
- الگوی خوبی باشید و با احترام نسبت به دیگران عمل کنید.
- اهمیت کمک کردن و سخاوت را منتقل کنید.
- از قوانین و دلایل ثابتی برای راهنمایی کودکان استفاده کنید.
- با کودکان دربارهٔ احساسات دیگران و پیامدهای رفتار ناپسند آنها صحبت کنید.
- فرصت هایی برای همدل بودن کودکان ایجاد کنید.
- هنگامیکه کودکان نسبت به دیگران رفتار مهربانانهای دارند، قدردانی خود را ابراز کنید.
